PENDULUM

Kunstenaar: Kay Rosen

Kunstwerk: PENDULUM, 2003/2005

Details: latexverf op witte muur

Gezien: op de website van de kunstenares

Interessant omdat: de kunstwerken van Kay Rosen uitsluitend uit tekst bestaan. De taal zelf is het onderwerp van haar kunst. De inhoud speelt wel een rol, maar Rosen brengt geen boodschappen die nopen tot reflectie over onszelf of de samenleving zoals Mark Wallinger dat wel doet. Kay Rosen speelt met typografie, layout, grootte, spatiëring, kleur en lettervolgorde om aan te tonen dat woorden meer zijn dan betekenisdragers. Of zoals Rosen het zelf zegt: “When it comes to reading my work, throw out all the rules you ever learned: spelling, spacing, capitalization, margins, linear reading, composition…all your old reading habits will be useless.” Toch vind ik het resultaat van haar aanpak niet altijd even hoogstaand. Sommige werken zijn amper meer dan een goeie woordgrap, en de clou van de mop zit altijd in de titel, die broodnodig is ter verduidelijking. De letter N met daarboven de letters MOO kreeg de titel ‘The cow jumps over the moon’ mee. Een doek met drie willekeurig geplaatste p’s noemt Rosen ‘Split peas’. Andere werken gaan gelukkig veel verder dan dat. Neem nu ‘PENDULUM’. Dat staat gespeld als ‘PNUUMLDE’. Om de letters in de juiste volgorde te krijgen, moeten je ogen heen en weer bewegen, van links naar rechts, net als een slinger. En ook de vorm verwijst naar een pendule. De buitenste letters van het werk zijn het grootst, de binnenste het kleinst, waardoor het woord de boogvorm krijgt die bij een slingerbeweging past. Het is zelfs verleidelijk om bij dit werk een buitentalige context te bedenken. Geschiedenis, economie en politiek zitten immers vol slingerbewegingen. Alles komt terug en niets is nieuw. Is het verboden om in dit werk een aanklacht tegen de illusie van innovatie en authenticiteit in de kunst te zien? In elk geval is ‘PENDULUM’ een prachtig staaltje textual art: het onleesbare “PNUUMLDE” wordt pas leesbaar als de kijker het woord in beweging zet.

Inspiratie en bronnen: tekst bij tentoonstelling ‘Black and white and read all over”