From an Abandoned Work (Billy Budd, Sailor)

Kunstenaar: Jorge Méndez Blake (°1974, Mexico)

Kunstwerk: From an Abandoned Work (Billy Budd, Sailor)

Details: aluminium, lak en zijdezeefdruk, 8x8x8cm, 2014

Gezien: in Blueproject Foundation, Barcelona (27 december 2017)

Interessant omdat: Jorge Méndez Blake een vurige passie heeft voor literatuur en boeken. Hij onderzoekt hoe hij kunstkijkers nieuwe interpretaties kan aanreiken van meesterwerken uit de westerse literatuur. Door literaire teksten om te zetten in beelden, sculpturen en installaties geeft hij ze een fysieke dimensie en vertaalt hij ze naar de tegenwoordige tijd.

Méndez Blake is architect van opleiding, en ook die achtergrond speelt een rol in zijn artistieke werk. Bovendien houdt hij van systemen en structuren en daarom catalogiseert hij zijn werken in afzonderlijke hoofdstukken, elk gewijd aan een ander thema, auteur of techniek.

Jorge Mendez Blake- Het Slot, 2007

Neem nu ‘Hoofdstuk VI – Het Slot’. Dat werk uit 2007 bestaat uit een 22 meter lange bakstenen muur met in het midden, geklemd tussen de vloer en de onderste stenenrij, een exemplaar van Franz Kafka’s boek ‘Het Slot’. In deze donkere, surrealistische roman vertelt Kafka het verhaal van een man die een uitzichtloze strijd voert tegen de hogere instanties en uiteindelijk bezwijkt onder het immense gewicht van de bureaucratie. Méndez Blake herneemt het thema van de onbereikbaarheid door het boek fysiek onbereikbaar te maken. Net als het hoofdpersonage kreunt het boek onder het gewicht van een onoverkomelijke hindernis. Het kunstwerk als fysieke metafoor voor de plot van een boek. Literaire architectuur op z’n best.

Jorge Mendez Blake – All of Dickinson’s Hyphens (Poems 716 – 1038), 2016

Maar Jorge Méndez Blake beperkt zich niet tot de grote romanschrijvers uit de literaire canon, hij wil ook poëzie tastbaar maken. In ‘Hoofdstuk XXXV – Ventana Poniente’ laat hij het verzamelde werk van de 19^de-eeuwse Amerikaanse dichteres Emily Dickinson een hoofdrol spelen. Uit zes dichtbundels verzamelde de kunstenaar alle gedachtestreepjes, die hij overzette op metershoge doeken met behulp van cut-outs en acrylverf. De streepjes staan voor momenten van reflectie of onzekerheid en symboliseren de emotionele twijfel van de dichteres (en bij uitbreiding van alle kunstenaars) over de zin en onzin van hun creaties.

Jorge Mendez Blake – From an abandoned work, 2014

In een ander hoofdstuk van zijn oeuvre herleidt de Mexicaanse kunstenaar mijlpalen uit de literatuurgeschiedenis tot propjes papier. Het kunstwerk ‘From an Abandoned Work (Billy Budd, Sailor)’ is een verstilde pagina uit een boek van Herman Melville, de laatste roman die de auteur ooit schreef en die hij eigenlijk nooit helemaal afwerkte. ‘Billy Budd, Sailor’ verscheen in 1921, 30 jaar na de dood van Melville, en brengt het relaas van een naïeve, goedhartige jonge matroos die niet opgewassen is tegen het harde leven aan boord van een schip en het slachtoffer wordt van intriges en afgunst. Omdat de matroos zijn kapitein blijft loven, zelfs op het moment waarop hem de strop om de nek wordt gegord, zagen critici in Billy Budd een allegorie op Jezus Christus. Maar de roman zorgde vooral voor controverse omwille van de mogelijke verwijzingen naar pedofilie, herenliefde en misbruik. Wat de auteur werkelijk met dit boek heeft willen uitdrukken, valt nooit meer te achterhalen en daarom maakt Méndez Blake het werk net zo onbereikbaar/onleesbaar als ‘Het Slot’ van Kafka.

Het werk van Jorge Méndez Blake is te zien in de tentoonstelling ‘From line to movement’, tot 4 maart 2018 bij Blueproject Foundation, Carrer de la Princessa 57, in Barcelona.

Inspiratie en bronnen: Yatzer.com, Meessen De Clercq